[Al Enhavo]

[Al japan-lingva paøo]

2 Vulpo sin prikantis, "Toýa toýa to"

(æironnup jajejukar "toýa toýa to")

linio

teksto de Aina lingvo

(reskribita por speguli la originalan lingvan strukturon)

traduko per esperanto

(el traduko per japana lingvo)

1

2

2

2

3

4

4

4

5

5

6

6

6

7

7

8

8

8

9

9

9

9

10

10

10

11

11

11

12

12

13

13

13

14

14

15

15

toýa toýa to

sine an to ta

armojsam un

nunipe as kusu

sap as.

suma tumu

cascas,

toýa toýa to

ni tumu cascas,

toýa toýa to

sap as kor

si etok un

inkar as a ýa

armojsam ta

humpe jan ýa

ajnu pito utar

usijukko-

turpa kane

iso etapkar

iso erimse

ica utar

irura utar

utasatasa

nispa utar

iso eonkami p

emus rujke p

armojsama

kokunnatara,

ci nukat ciki

sino ci ejajkopuntek.

"hetak ta usa

too an i

ci kosirepa

ponno poka

ci ahupkar okaj" ari

jajnu as kusu

"ononno! ononno!" ari

1 Toýa toýa to

2 Unu tagon mi eliris

2

2

3 al marbordo seræi manøon.

4 tra gruzejo mi kuradis, toýa toýa to,

4

4

5 tra ligneroj kuris, kuris, toýa toýa to.

5

6 Kaj mi trovis sur a plaøo, kien mi alkuros,

6

6

7 jen balenon; oni æirkaý øi øojdancas

7

8 æiu en ceremonia vesto

8

8

9 pro la marrikolto, kaj tranæante kaj portante

9

9

9

10 viandpecojn; la æefuloj danksalutasJ1) la mardion,

10

10

11 dum akrigas iuj glavojn. Kia homamas' surborde!

11

11

12 Mi te øojis je l' rigardo.

12

13 "Ho mi volus tuj atingi tien

13

13

14 kaj mi petu iom da viando."

14

15 Kun æi penso

15 "Ononno! Ononno!"J2)

16

17

17

17

18

18

18

19

19

19

20

20

20

21

21

21

22

22

22

23

23

24

24

24

25

26

26

26

27

27

27

28

28

29

29

30

30

30

31

31

32

32

33

33

34

34

35

35

36

36

37

37

38

38

38

39

40

40

41

41

42

42

43

43

44

44

44

45

45

46

46

47

47

47

48

48

48

49

49

49

50

50

hotujpa as kor,

suma tumu

æasæas,

toýa toýa to

ni tumu

æasæas,

toýa toýa to

paje as a ine

hankeno paje as

inkar as a ýa

senne ka suj

inkar as kuni

æi ramu a i

humpe yan ruýe

ne kuni patek

æi ramu a p

armojsam ta

seta utar

osoma i an ýa

poro si nupuri

æisireanu,

ne ýa an pe

humpe ne kuni

æi ramu ruýe

ne rok okay.

aynu pito utar

iso erimse

iso etapkar

usa ica

usa irura

ki siri ne kuni

æi ramu rok pe

si paskur utar

si tokpa

si æariæari

tonta terke

teta terke

siri ne aý okaj.

iruska keýtum

æi jajkore.

"toj sikimanaus

toýa toýa to

ýen sikimanaus

toýa toýa to

sarpokihura ot

toýa toýa to

sarpokimunin

toýa toýa to

ointenu

toýa toýa to

otajpenu

toýa toýa to

inkar he tap

nep tap teta

ki humi okaj."

oro ýano suj

suma tumu æasæas,

toýa toýa to

ni tumu æasæas,

toýa toýa to

rutteksam peka

hojupu as kor

inkar as a ýa

un etok ta

æip an kane

sir an ki ko

æip oske ta

aynu tun pis

uniýente kor okaj,

"usajne tap suj

nep aehomatup

an ýa tap ne

sirki ki ja,

senne nepe ka

æip kohokus

utar hene

okaj ruýe he an?

hetak ta usa

nohankeno

paje as ýa

aynu oruspe

æi nu okaj."

16 mi ekkriis,

17 Tra greuzejo mi kuradis, toýa toýa to,

17

17

18 tra ligneroj kuris, kuris, toýa toýa to.

18

18

19 Mi kuradis, proksimiøis, kaj mi trovis,

19

19

20 ke min trompis vido!

20

20

21 Kion prenis mi por balenego,

21

21

22 estis fekamas' de hundoj

22

22

23 kiuj fekas surmarborde.

23

24 Øin mi mise prenis

24

24

25 por baleno.

26 Al mi þajnis, ke la homoj dancas øoje

26

26

27 pro la marrikolto, tranæas, portas la viandon,

27

27

28 sed en vero: tiuj estis la korvaæoj,

28

29 kiuj bekas, disþutadas la feka¼on

29

30 kaj flugadas tien kaj æi tien.

30

30

31 Do mi ekkoleris pro mi mem.

31

32 "Ha, mi malklarvida, toýa toýa to,

32

33 ha, malbonvida, toýa toýa to,

33

34 kun la vostradiko fiodora, toýa toýa to,

34

35 ul' kun putra pubo, toýa toýa to,

35

36 ul' vaks-eliganta el la pubo, toýa toýa to,

36

37 ul' akvaæodona el la pubo, toýa toýa to,

37

38 kian misobservon mi ja faris !"

38

38

39 Kaj ankoraýfoje mi ekiris.

40 Sur gruzejo mi kuradis, toýa toýa to,

40

41 sur ligneroj kuris, kuris, toýa toýa to,

41

42 Laý la plaøo mi kuradis kaj rimarkis

42

43 tie, kien mi alkuros

43

44 jen ke du personoj en boato

44

44

45 kondolecasJ3) reciproke.

45

46 "Ha, pro kia malfeliæo

46

47 ili faras tiel, æu hazarde iu sinkis

47

47

48 kun boato renversita ?

48

48

49 Ho, mi volus tuj aliri

49

49

50 kaj aýskulti pri la vero. -"

50

51

51

52

53

53

54

54

55

55

55

56

56

56

57

57

57

58

58

59

59

59

60

60

60

61

61

62

62

63

63

64

64

65

65

66

66

67

67

68

68

68

69

70

70

71

71

72

72

72

73

73

74

74

74

75

75

76

76

77

77

78

79

79

79

80

81

82

82

83

83

84

84

84

85

85

85

jajnu as kusu

tap an hokokse

ci riknapuni,

suma tumu æasæas,

toýa toýa to

ni tumu æasæas,

toýa toýa to

terke as kane

paje as ýa

inkar as a ýa

æip ne kuni

æi ramu a p

atuj teksam ta an

sirar ne ýa,

ajnu ne kuni

æi ramu a p

tu poro urir

ne aý okaj.

tu poro urir

tanne rekuæi

turpa yonpa.

ikiæi siri

uniýente an

siri ne pekor

æi nukan ruýe

ne aý okaj.

"toj sikimanaus,

toýa toýa to

ýen sikimanaus,

toýa toýa to

sarpokihuraot,

toýa toýa to

sarpokimunin,

toýa toýa to

ointenu,

toýa toýa to

otajpenu,

toýa toýa to

inkar he tap

nep tap teta

ki humi okaj.

oro ýa no suj

suma tumu æasæas,

toýa toýa to

ni tumu æasæas,

toýa toýa to

terke as kane

pet turasi

paje as a ýa,

toop pena ta

menoko tun pis

utka ot ta

roski kane

uæiskar kor okaj.

æi nukar ciki

æi ehomatu,

"usajne tap suj

nep ýenpe an,

nep asur ek ýa ta

uæiskar an siri

okaj pe ne ja?

hetak ta usa

sirepa as ýa

ajnu oruspe

æi nu okaj."

jajnu as kusu,

suma tumu æasæas,

toýa toýa to

ni tumu æasæas,

toýa toýa to

terke as kane

paje as ýa

inkar as a ýa

pet hontom ta

tu uraj ni

rosik kanan ko,

51 Kun æi pens' mi kriis laýteJ4)

51

52 "Hu-ohoho!"

53 Sur gruzejo mi kuradis, toýa toýa to,

53

54 sur ligneroj kuris, kuris, toýa toýa to.

54

55 Flugrapide mi alkuris kaj rimarkis,

55

55

56 ke mi prenis por boato rokon sur marbordo,

56

56

57 kaj por homoj la du grandajn kormoranojn,

57

57

58 kiuj etendadis kaj maletendadis

58

59 siajn longajn kolojn, do mi

59

59

60 plene miskomprenis,

60

60

61 kvazaý homoj kondolencus reciproke.

61

62 "Ha, mi malklarvida, toýa toýa to,

62

63 ha, mi malbonvida, toýa toýa to,

63

64 kun la vostradiko fiodora, toýa toýa to,

64

65 ul' kun putra pubo, toýa toýa to,

65

66 ul' vaks-eliganta el la pubo, toýa toýa to,

66

67 ul' akvaæodona el la pubo, toýa toýa to,

67

68 kian misobservon mi ja faris!"

68

68

69 Kaj ankoraýfoje

70 tra gruzejo mi kuradis, toýa toýa to,

70

71 tra ligneroj kuris, kuris, toýa toýa to,

71

72 kontraý riverfluo flugrapide,

72

72

73 kaj mi estis surprizita,

73

74 æar mi trovis du virinojn

74

74

75 kunplorantajn en rivero ne profunda,

75

76 "Ha, pro kia malfeliæo,

76

77 aý informo katastrofa,J5)

77

78 ili kune ploras tiel?J6)

79 Ho, mi volus tuj aliri

79

79

80 kaj aýskulti veran kaýzon."

81 Kun æi pensomi ankoraýfoje

82 sur gruzejo kuris, kuris, toýa toýa to,

82

83 sur ligneroj kuris, kuris, toýa toýa to,

83

84 flugrapide mi atingis kaj rimarkis,

84

84

85 ke du fostoj de nasejo en rivero

85

85

86

86

87

87

87

88

88

88

89

90

90

91

91

92

92

93

93

94

94

95

95

96

96

96

97

97

98

98

99

99

100

100

100

101

101

102

102

103

103

104

104

105

105

106

106

107

107

107

108

108

108

109

109

109

110

110

110

111

111

111

111

112

112

113

113

113

114

114

114

115

115

116

116

116

117

117

117

118

118

118

119

119

120

120

120

tu uraj ikuspe

æiýkururu ko,

tu menoko

ukohepoki

ukohetari kane

uæiskar siri

ne kuni

æi ramu ruýe

ne aý okaj,

"toj sikimanaus,

toýa toýa to

ýen sikimanaus,

toý toýa to

sarpokihuraot,

toýa toýa to

sarpokimunin,

toýa toýa to

ointenu,

toýa toýa to

otajpenu,

toýa toýa to

inkar he tap

nep tap teta

ki humi okaj."

oro ýano suj

pet turasi

suma tumu æasæas,

toýa toýa to

ni tumu æasæas,

toýa toýa to

terke as kane

hosippa as ýa

arki as.

si etok un

inkar as a ýa,

nekon ne siri

ne nankor a,

æi un æisehe

nuj kohopuni

kamuj nis ka ta

rikin supuja

kuttek nis ne,

æi nukar æiki

homatpa as

jajnuturajnu as pakno

homatpa as,

matrimimse

æi rikinapuni

terke as a ýa

un etunankar

hemanta an pe

ta ruj pewtanke

riknapuni

un teksam ta

citursere,

inkar as a ýa

æi maæihi

homatu ipor

eun kane

hese hawe

taknatara:

"æi kor nispa

nekon ne haýe tan?"

haýas ciki

inkar as a ýa

ne i ta tap ne

æise uhuj

an pokor

inkar as a ýa

æi un æisehe

ene an i nepkor

as kane an,

ape ka isam

supuja ka isam,

orojaciki

æi maæihi

iuta ko

rapoke ta

rera ruj ýa

tujtuje amam

murihi

rera paru siri

supuja nepkor

æi nukan ruýe

ne rok okaj.

86 þanceliøas pro la fluo, kaj mi miskomprenis,

86

87 ke du inoj kune plorus,

87

87

88 turnante la vizaøojn

88

88

89 kaj supren kaj malsupren.

90 "Ha, mi malklarvida, toýa toýa to,

90

91 ha, mi malbonvida, toýa toýa to,

91

92 kun la vostradiko fiodora, toýa toýa to,

92

93 ul' kun putra pubo, toýa toýa to,

93

94 ul' vaks-eliganta el la pubo, toýa toýa to,

94

95 ul' akvaæodona el la pubo, toýa toýa to,

95

96 kian misobservon mi ja faris!"

96

96

97 Kaj denove kontraýflue,

97

98 sur gruzejo mi kuradis, toýa toýa to,

98

99 sur ligneroj kuris, kuris, toýa toýa to,

99

100 flugrapide celis mian hejmon.

100

100

101 Mi rigardis celdirekton,

101

102 kaj mi preskaý svenis

102

103 pro konsterno, æar ve, kial?

103

104 Mia domo, jen en flamo,

104

105 levas fumon supren

105

106 kvazaý nubo sin levanta.

106

107 Saltis mi kun krio ina;J7)

107

107

108 tiam kontraý mi alkuris iu

108

108

109 kun kriego,J8)kaj mi trovis,

109

109

110 ke edzino mia estis tiu,

110

110

111 demandanta kun mieno surprizita,

111

111

111

112 "Kio ja okazis, mia kara?"

112

113 Mi rigardis kaj konstatis,

113

113

114 ke la domo staras sen difekto,

114

114

115 ne troviøas fajr' nek fumo,

115

116 kvankam þajnis, ke okazis fajro.

116

116

117 Vero estis, ke edzino mia

117

117

118 forigadis miliþelon, kiam vento

118

118

119 forte blovis branon de milio,

119

120 kaj mi pensis, ke la domon regas fajro. -

120

120

121

121

121

122

122

123

123

123

124

124

124

125

125

126

126

126

127

128

128

129

129

130

130

131

131

132

132

133

133

134

134

134

135

136

nunipe as jakka

aepomuken as

kasikun suj,

peýtanke as ýa

æi maæihi

ehomatu kusu,

tujtuje kor an

amam ne jakka

muj turano

ejapkir ýa

isam kusu,

tanukuran anak

sajosak as,

iruska as kusu

æiamasotki

sotki asam

æi kojajosura.

"toj sikimanaus,

toýa toýa to

ýen sikimanaus,

toýa toýa to

sarpokihuraot,

toýa toýa to

sarpokimunin,

toýa toýa to

ointenu,

toýa toýa to

otajpenu,

toýa toýa to

inkar he tap

nep tap teta

ki humi okaj."

ari

cironnup tono jajejukar.

121 Mi neniom da manøa¼o povis trovi,

121

121

122 kvankam mi eliris seræi manøon,

122

123 kaj edzino mia jam for¼etis la milion

123

123

124 kun kribrilo pro surprizo, pro kriegomia,

124

124

125 do nenion povis havi ni por vespermanøo.

125

126 Pro kolero kontraý mi mem, mi min ¼etis

126

126

127 sur la plankon kaj ekdormis.

128 "Ha, mi malklarvida, toýa toýa to,

128

129 ha, mi malbonvida, toýa toýa to,

129

130 kun la vostradiko fiodora, toýa toýa to,

130

131 ul' kun putra pubo, toýa toýa to,

131

132 ul' vaks-eliganta el la pubo, toýa toýa to,

132

133 ul'akvaæodona el la pubo, toýa toýa to,

133

134 kian misobservon mi ja faris!"

134

134

135 -

136 Tiele rankontis la hetmano vulpa pri si mem.

RIMARKOJ:

J1) æe la 10a linio:

Origine: isoeonkami = danki dion por maræasa¼oj

iso = æasa¼o el la maro

eonkami = por øi danki

Kiam baleno surbordiøas el la maro, ainaj æefuloj en cere-

moniaj vestoj kultas mardion surborde alfrontante la maron,

kredante ke øi estas danaco de mardio, kiu portis kaj surbor-

digis øin por donaci al homoj.

J2) æe la 16a linio: "Ononno." Vorto, kiun krias bonvenigantoj

al æasantoj revenantaj kun akira¼oj.

J3) æe la 45a linio: Origine "uniýente".

Ceremonio, kiun oni havas, kiam homo mortis aý vundiøis

pro inundo, fajro, vulkaneksplodo kaj similaj katastrofo aý

akcidento pro urso, aý en rivero, k.a.

Tiam homoj kunigas la pintojn de lancoj aý sabroj renkonte,

kaj interþanøas kondolencajn vortojn. Okaze de katastrofo

en iu vilaøo, venas reprezentantoj el najbaraj vilaøoj por havi

tiun ceremonion tie. Ordinare øi okazas tiel amase, sed oni

plenumas øin ankaý inter unu vizitanto kaj unu surferanto.

J4) æe la 51a linio: Orgine "hokokse".

Kreo de viro por peti helpon de dio æe "uniýente" aý ia

akcidento. Nur viroj krias tiam "Hu-ohohoi !".

J5) æe la 77a linio:

Orgine: aþurek = informiøo, veno de informo

aþur = informo, ordinare malbona

ek = veni

Informi vilaøanon pri malsaniøo, morto aý akcidento de vo-

jaøanto el la vilaøo, aý same informi pri tia akcidento en alia

vilaøo.

La informanton oni nomas "aþurkorkur" (=informportanto),

kiu laýte krias "hu ohohoi !", kiam li venas apud la celata vi-

laøo. Tiam la vilaøanoj aýdas øin kaj venas rekonte al li

same kriante, por ricevi la informon.

J6) æe la 78a linio: Origine: uæiþkar =plori reciproke

Saluto inter virinoj. Plori kuntenante kapon al kapo, þul-

tron al þultro, aý manon en mano, kiam ili rerenkontis post

longa disiøo, aý kiam iu karulo mortis aý sin liberigis de la

granda danøero.

J7) æe la 107a linio:

Origine: matrimimse = virina voæo, krio

mat = virino

rimimse =voæo, krio

Æe iu akcidento aý 'uniýente' J3) viro krias 'hokokse'-on,

"hu ohohoi !" base, sed virino krias tiam en alta piæo "hoi !".

Oni diras, ke virina voæo atingas dion pli frue, æar øi sonas

altapiæe kaj forte. Do, okaze de akcidento, ankaý viro kelk-

foje krias imitante virinan voæon.

J8) æe la 109a linio: Origine: peutanke = rimimse = krio

Tiu vorto estas pli ordinare uzata ol 'rimimse', kiu sonas

iom arkaika.

[Al japan-lingva paøo]

[Al Enhavo]