(Titolo per aina-lingvo)
sikerpeni
NOTO
1. Nigra litero estas Esperanta.
Rugxa litero estas aina-lingva.
2. Rugxa kaj kursiva litero estas
japana-linvga. Konvenaj vortoj ne trovigxas en aina-lingvo.
3. La montoforma-signo " ^ "
signifas la longan vokalon en japana-lingvo.
Ainaj popoloj mangxis frukton de felodendrono enmetante gxin en enmiksan
kuirajxon aux pastobulon.
aynu utar anak rataskep or sikerpe omare
wa e hine sito usi wa e ruwe ne.
La frukto estas tre maldolcxa. Kiam mi mangxis gxin unufoje,
mi konsternigxis pro gusto malklara kiel maldolcxa aux dolcxa.
sikerpe kera anak sino siw. arsuy k=e hi
ta, siw pe he ne ya, topen pe he ne ya, keraha k=eramukoesikari.
S-ino KAWAKAMI Macuko diris jene:"Mi malamas frukton de
felodendrono, tial mi ne spertas mangxi tion enmetante gxin en
enmiksa kuirajxo. Mia avino kolerigxis dirante, ke kiam sxi faris
enmiksan kuirajxon el la grimpa planto, Codonopsis ussuriensis
[latine] (baasobu [japane]), mi mangxas nur gxin, aliflanke kiam
sxi enmetas frukton de felodendrono en la kuirajxo, mi malamas
mangxi gxin.
Kawakami Matuko
katkemat ene hawean hi; "sikerpe k=e emaka kusu rataskep
or sikerpe a=omare wa k=e eramiskari. huci anak muk rataskep ku=kar
kor patek e=e sikerpe ku=supa kor en=koemaka sekor ye wa iruska."
S-ino AOKI Aiko diris jene:"Oni kune dekoktas frukton
de felodendrono, Pachysandra terminalis [latine] (hukkisoo [japane])
kaj bluan endodermon de sambuko (Sambucus sieboldiana [latine]
, ezoniuxatoko [japane]), kaj trinkas tion. Kiam trovigxas malsanoj
kiel kormalsano, hepatmalsano kaj nefrmalsano, oni trinkas tion.
Aoki Aiko
katkemat ene hawean hi; "sikerpe neya yuktopakina neya sokoni
or un an siwnin kapu neya turano a=popte wa a=ku ruwe ne. sampe
tasum ne ya, kinop tasum ne ya, nep ka tasum an kor a=ku ruwe
ne."
En la urbeto Poro-pet (Horobecu) oni boligas kaj dispremas
fruktojn de felodendrono, filtras gxin per korbo, esceptas la
semojn. Kaj oni boligas kaj densigas gxin, kaj trinkas gxin kiam
oni havas astmon.
Poro-pet (Horobetu) or ta sikerpe
a=suwe wa a=konere wa, icari or un a=yanke wa piye a=uyna. newaanpe
a=popte hine, wen-omkekar=an hi ta a=ku ruwe ne.
Ainaj popoloj sensxeligas endodermon de felodendrono, deprenas la flavan
ajxon kaj faras drogon el gxi.
sikerpeni kapu a=sospa wa, siwnin pe a=uyna
wa kusuri ne a=kar.
S-ino KAWAKAMI Macuko diris jene:
"Kiam mia stomako doloras, oni dekoktas sxelon de felodendrono
kaj mi trinkas gxin.
Kawakami Matuko
katkemat ene hawean hi; "ku=sampe arka wa kusu sikerpe kap
ku=popte wa ku=ku."
S-ino Nakamoto Mucuko diris jene:
"Kiam mia stomako doloris, mia patrino skrapis sxelon de
felodendrono kaj prenis la flavan parton... Sxi malgrande skrapis
gxin kaj trinkigis gxin al mi kun akvo.
Nakamoto Mutuko
katkemat ene hawean hi; "ku=honihi arka kor ku=kor totto
sikerpeni kap kep wa siwnin pe uk. ... siwnin pe kerkeri wa wakka
tura en=kure."
S-ino AOKI Aiko diris jene:
"Oni sxmiras la kotonon aux fingron per likvajxo dekoktita
el endodermo de felodendrono, kaj sxmiras la ekzemojn per la likvajxo.
Kiam la lipo havis ulceron, oni maldike plilargxigis la likvajxon
dekoktita el la sxelo kaj visxis la lipon.
Kiam oni sxvelis por kontuzo, oni sekigis la leontodon, dispremis
gxin kaj dekoktis la sxelon de felodendrono kaj miksis gxin en
la likvajxo. Se oni sxmiris tion cxe sxvelajxo, farigxis bone.
Kiam venis vintro, oni boligis petaziton kaj lapon kaj aliajn,
sekigis kaj dispremis ilin, oni miksis ilin en la likvajxo de
felodendrono kaj faris la drogon por kontuzo .
Aoki Aiko
katkema ene hawean hi;
"sikerpeni kapu a=popte wa uwehe wata neya askepet neya a=usi
wa newaanpe hup a=usi. patoy hup hi ta, uwehe kapanno a=pirasa
wa patoy a=pirpa.
totce=an hi ta anakne, honoynoyep a=satke wa a=konere hine, sikerpeni
kapu a=popte wa uwehe a=kopoye. newaanpe totce hi a=usi yak pirka.
mata an kor, korkoni ne ya, setakorkoni ne ya, a=popte wa a=satke
wa a=konere hine, sikerpeni uwehe a=kopoye wa totce kusuri ne
a=kar."
En la urbeto Pepe (Tojoura) se la okulo farigxis malbona,
oni trempas sxelon de felodendrono en akvo kaj lavis la okulo
per la likvajxo.
Pepe (Toyoura) or ta, a=sikihi wen
kor, sikerpeni kapu wor a=o wa, ne wakka ani a=sikihi a=huraye
ruwe ne.
La latina scienca nomo de "sikerpeni" estas "Phellodendron
amurense Ruprecht". La senco de la latina lingvo estas korka
arbo en Amuraj distriktoj. La japana scienca nomo estas kihada
en la familio mikan.
sikerpeni anakne, "Phellodendron
amurense Ruprecht" sekor gakumei an. ne raten-go
itak'ipe anak "amu^ru or us koruku-ni"
ne. sisam or ta kihada (mikan-ka) sekor re an.
Felodendrono aperas en Japanio, korea duoninsulo, nordorientaj
distriktoj de Cxinio, Ussuriaj Distriktoj kaj Amuraj Distriktoj.
Gxi estas arbo en monto kaj kreskas de 15 metroj gxis 20 metroj.
sikerpeni anakne, Nippon, Tyo^sen-hanto^,
Tyu^goku-to^hokubu, Usuri^, Amu^ru or us pe ne. kim un cikuni
ne wa, 15 orwa 20 me^toru pakno tuk pe ne ruwe ne.
Oni nomas la flavan sxelon Oobaku laux cxina medicino.
Gxi farigxas drogo kiel tiu de aino.
siwnin kapuhu anakne, kanpo^ or ta
o^baku sekor a=ye p ne wa, uneno kusuri ne a=kar pe ne.
La ingredienco el Oobaku, endodermo de felodendrono, estas
jene:
berberino (C20H19O5N), palmatino (C21H23NO5), magnoflorine (C20H24O4H),
dauxre kauxza ingredienco de maldocxajxo, obakuono (C26H30O7)
kaj limonino (C26H30O8), fine linolata acido. (C17H29COOH)
o^baku seibun
anak ene an i; beruberin, parumatin, magunohurorin, orowa
siw pe motoho ne, o^bakurin, rimonin, orowa rino^rusan
ka an.
Oni diras, ke la berberino malaperigas kauzon de malbona malsano,
stafilokokon oran (Staphylococcus aureus [latine], oosxoku-budoo-kyuukin
[japane]), disenterio (dysentery [angle], sekiri-kin [japane])
kaj aliaj. Ankaux oni diras, ke gxi bonigas sxvelajxon pro kontuzo.
beruberin
sekor a=ye p anakne, o^syokubudo^kyu^kin neya sekirikin
neya, wen siyeye motoho isamka kuni p ne yak =ye. newaanpe totce
ka pirkare kuni p ne yak a=ye.
Noto
1. Bonvolu kontakti per posxtokarto al la adreso kun responda
peco japana-lingve, se vi logxas en Japanio.
2. Se vi ne povas kompreni japana-lingvon, bonvolu kontakti al
mi () Esperante. Mi transsendas vian
mesagxon al cxi-supra adreso japana-lingve.
3. Trovigxas gxia japana-lingva versio krom orginala aina-lingva-versio.
FAX
+81-134-24-9620
TTT-pagxo (japane):
http://www.geocities.jp/otarunay/
Noto
Se vi ne povas kompreni japana-lingvon, bonvolu kontakti al mi
() Esperante. Mi transsendas vian
mesagxon al cxi-supra e-adreso japana-lingve.