La Manifesto de Prago en Okinava Lingvo


Ni faris la PDF-dosierojn jene:
[La Manifesto de Prago en Okinava (PDF) - 158 KByte]
(Nur Okinava lingvo; responda por Acrobat)
Libere prenu por Esperanto!


[Al la mapo ĉirkaŭ Okinavo] [Al la paĝo de "ASCII kaj GIF"]
[Al la paĝo de "latin-3 (iso-8859-3)"] [Al la japana lingva paĝo (iso-2022-jp)]

Se vi povas uzi la sistemon de utf-8 (unikodo) kaj havas la japanan lingvan tiparon por unikodo, mus-klaku ĉe [Al la paĝo de "utf-8 (unikodo)"]. En ĝia paĝo troviĝas nur unikodaj karaktraroj t.e. literoj aŭ ideogramoj por unikodo. Vi povas glate aperigi ĉi tiun dokumenton sur via vidigilo.


Se vi bezonas japana-lingvan font-on por Okinava lingvo, prenu de jena loko:
[Asian font packs for Adobe Acrobat Reader]

Se vi bezonas Esperanton kun Okinava lingvo kun/sen Okinava mapo, prenu de jena loko:
[La Manifesto de Prago en Okinava (PDF) - 252 KByte] (Kun supersignaj literoj kaj Okinava mapo)
[La Manifesto de Prago en Okinava (PDF) - 63 KByte] (Sen supersignaj literoj kaj Okinava mapo)

Se vi bezonas Manifesto de Prago en japana-lingvo por via facila kompreno, prenu de jena loko:
[La Manifesto de Prago en japan-lingvo (PDF) - 158KByte]


La vorto "Okinavo" estas "Japana insulo en Pacifiko" laŭ la vortaro "Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto." Oni nomas Okinavon "Uĉinaa" en Okinavo kaj "Okinaŭa" en Japanio.

Okinavo estas la ĉefa insulo en la insularo "Nansei Ŝotoo", kiu konsistas el ĉirkaŭ 190 insuloj en diversaj grandoj troviĝanta sudokcidente de la insulego "Kjuuŝuu" en Japanio, kaj nordoriente de la insulego Tajvano.

En la "Nansei Ŝotoo" sude troviĝas "Amami" Insuloj, Okinavaj ("Uĉinaa" nomata en Okinavo) Insuloj, "Mijako ("Naaku" nomata en Okinavo)" Insuloj, "Jaejama ("Jeema" nomata en Okinavo)" Insuloj. Oni nomas ilin la insuloj de Luĉo aŭ foje nomata "Rjuukjuu ("Ruuĉuu" nomata en Okinavo)", kaj oni nomas la lingvojn parolatajn en la insuloj la luĉa lingvo (aŭ foje nomata "Rjuukjuu-lingvo").* Okinava Lingvo uzita en la Manifesto de Prago estas la lingvo parolata en Okinavaj Insuloj, kaj la dialekto de la luĉa lingvo.

Kaj laŭ la lingvoscienco la luĉa lingvo maldetale konsistas el kvin dialektoj, t.e. "Amami"-lingvo, Okinava Lingvo ("Uĉinaa-guĉi" nomata en Okinavo), "Mijako"-lingvo, "Jaejama"-lingvo kaj "Jonaguni ("Junaguni" nomata en Okinavo)"-lingvo. Oni diras, ke la diferenco inter la dialektoj estas pli malsama ol ĉiuj dialektoj de la japana lingvo.

Do en ĉi tiu paĝo ni prezentas MANIFESTOn DE PRAGO de la Movado por la Internacia Lingvo ESPERANTO en Okinava Lingvo faritan laŭ la vidpunktoj kiel lingvaj rajtoj kaj lingva diverseco en la manifesto.

Dank' al la klopodoj de s-ro HIGA Kijosi (lia kompanio "Nanjooŝuppan" (la japana lingva TTT-paĝo)), kiu estas la okinava ano kaj klopodas pri la movado por restituo de Okinava Lingvo diskriminaciita dum longa daŭro, ni povas fari la manifeston de la okinava versio. Refoje ni esprimas dankon al li.

Kiam ni faris la frazojn en Okinava Lingvo, estis tre utila la lernolibro por Okinava Lingvo en la japana lingvo "Uĉinaaguĉi-Kjoohon" (la japana lingva TTT-paĝo) eldonita de "Nanjooŝuppan". Se vi interesiĝas pri la libro, bonvolu informi nin pri tio. Ni transsendas vian mesaĝon al li.

Kaj ni prezentas PROBLEMOJn DE USONAJ MILITBAZOJ EN OKINAVO de Japana Komunista Partio kiel la aktualan staton pri Okinavo ĉi tie. Se tio interesas vin, bonvolu viziti ĉi tiun paĝon.


*NOTO: Iam en la insuloj de Luĉo (aŭ foje nomata "Rjuukjuu") troviĝis la reĝlando "Rjuukjuu Ookoku" sendependinta tute de japano, kaj ĝia ĉefurbo estis la urbo "Sjuri ("Sjui" nomata en Okinavo)" en Okinavo. En ĉi tiuj insuloj ekde la komenco de 17a jarcento oni estis submetita en regadon de japana politika potenco, sed ankaŭ post tiam disvolviĝas la luĉa lingvo, kiu estas sendependa lingvo de la japana lingvo.

Laŭ la lingvoscienco estas konfirme, ke la luĉa kaj la japana lingvoj devenas de sama familio, sed ĉia interkompreniĝado inter iliaj parolantoj estas ne ebla por ĉiu dialekto de la japana lingvo. La diferenco inter ilia lingvoj estas pli malsama ol la angla kaj la germana lingvoj, kaj estas tiel malsama kiel la itala kaj la franca lingvoj.

[Al totala grafikaĵo de MANIFESTO DE PRAGO en Okinava Lingvo]

国際語エスペラント運動ぬプラハ宣言

MANIFESTO DE PRAGO de la Movado por la Internacia Lingvo ESPERANTO



 わったあ、エスペラント語(ぐち)ぬ発展ぬたみ、世界的やる運動んかい、揃(すり)とおる者(むん)たあや、くぬ宣言、むるぬ政府、国際組織とぅ良心ある人々(ちゅぬちゃあ)んかい送(うく)てぃ、くりなかい表(あら)わさっとおる目標んかい、向(ん)かてぃ、わったあや、不退転ぬ決意むち、むとぅうち、活動し、いちゅるくとぅ、うんぬきてぃ、なあめえめえぬ組織とぅ個人とぅが、わったあぬくぬ努力とぅ、まじゅんなゆるくとぅ、呼(ゆ)びかきゆん。

Ni, anoj de la tutmonda movado por la progresigo de esperanto, direktas ĉi tiun manifeston al ĉiuj registaroj, internaciaj organizoj kaj homoj de bona volo, deklaras nian intencon firmvole plulabori por la celoj ĉi tie esprimitaj, kaj invitas ĉiun unuopan organizaĵon kaj homon aliĝi al nia strebado.


 エスペラント語(ぐち)や、1887にんんじ、国際的コミュニケーションぬたみぬ補助的言語案んでぃさあに提唱さったるあとぅ、生命力とぅ表現力ぬまんどおる言葉(くとぅば)んかぃ、早々(ふぇえべえ)とぅ発達さあい、なあ、一世紀あまい、言葉(くとぅば)とぅ文化ぬ境(さあけえ)、無(ね)えんなち、人々(ちゅぬちゃあ)結(むす)びちきゆる働(はたら)ちとぅじみやん。エスペラント語(ぐち)使(ちか)ゆる人々(ちゅぬちゃあ)が、目当(みあ)てぃしちゃる理想や今(なま)ちきてぃ、重要性とぅ現代的意義、失(うしな)てえねえん。わったあや、公正なてぃ効果的やる言語秩序ぬたみなかいや、以下んじ言(ゆ)る原則ぬ必須やんでぃ考(かんげ)えゆしが、じるぬ民族語、世界語とぅし、使(ちか)らはん、また今(なま)から後(あとぅ)、ちゃんすか通信技術ぬ進(しし)でぃ、みいさる言語教育法ぬ開発さりらはん、くんぐとおる原則、実現するくとおならんさに。

Lanĉita en 1887 kiel projekto de helplingvo por internacia komunikado, kaj rapide evoluinta en vivoplenan, nuancoriĉan lingvon, esperanto jam de pli ol jarcento funkcias por kunligi homojn trans lingvaj kaj kulturaj baroj. Intertempe la celoj de ĝiaj parolantoj ne perdis gravecon kaj aktualecon. Nek la tutmonda uzado de kelkaj lingvoj, nek progresoj en la komunikad-tekniko, nek la malkovro de novaj metodoj de lingvo-instruado verŝajne realigos jenajn principojn, kiujn ni konsideras esencaj por justa kaj efika lingva ordo.

 



1.民主性

1. Demokratio

あるコミュニケーションぬしくみが、特定ぬ人々(ちゃぬちゃあ)んかいや、一生涯(いちみとぅとぅみ)ぬ特権、くぃゆしが、他(ふか)ぬ人々(ちゃぬちゃあ)んかいや、くうてんぐゎあぬ能力、獲得すしんちょうん、長えさる年月が間(ええだ)、うみはまらんでえ、ならんくとぅ、求(むとぅ)みゆるむんやれえ、うりえ、あたまに反民主的やるむぬやん。エスペラント語(ぐち)や、他(ふか)ぬ言葉(くとぅば)とぅいぬぐとぅ、完全やあらんしが、平等やる全世界的コミュニケーションんでぃゆる領域んじえ、ちゃぬような競合する言葉(くとぅば)とぅ比(くらび)やらはん、でぇえじな、まさゆん。

言語ぬ不平等や、国際レベルん、合(あ)あち、あるっさぬレベルうとおてぃ、コミュニケーションぬ不平等、なするむぬやんでぃ、わったあや、宣言すん。わったあぬ運動や、民主的やるコミュニケーション、目当(みあ)てぃとぅするむぬやん。

Komunika sistemo, kiu tutvive privilegias iujn homojn, sed postulas de aliaj, ke ili investu jarojn da penoj por atingi malpli altan gradon de kapablo, estas fundamente maldemokratia. Kvankam, kiel ĉiu lingvo, esperanto ne estas perfekta, ĝi ege superas ĉiun rivalon en la sfero de egaleca tutmonda komunikado.

Ni asertas, ke lingva malegaleco sekvigas komunikan malegalecon je ĉiuj niveloj, inkluzive de la internacia nivelo. Ni estas movado por demokratia komunikado.

 

2.民族性ぬ無えん教育

2. Transnacia edukado

民族語や、なあめえめえ特定ぬ文化・国家てぃいちなとおん。たとぅれえ、英語、習(なら)ゆる生徒や英語圏ぬ諸国、特(かわ)てぃ、アメリカ合衆国とぅイギリスぬ文化・地理・政治にちいてぃ習ゆる事(くとぅ)なゆん。うりとおかわてぃ、エスペラント、習ゆる生徒や国境ぬ無(ね)えらん世界にちいてぃ習ゆるくとぅないくとぅ、まあぬ国(くに)ん自(どぅう)ぬ国とぅいぬむんやん。

じるぬ民族語、使(ちぃか)ゆる教育ん特定ぬ世界観とぅ結(むす)ばっとおんでぃ、わったあ、宣言すん。わったあぬ運動や、民族性ぬ無えん教育、目当(みあ)てぃとぅするむぬやん。

Ĉiu etna lingvo estas ligita al difinita kulturo kaj naci(ar)o. Ekzemple, la lernejano, kiu studas la anglan, lernas pri la kulturo, geografio kaj politiko de la anglalingvaj landoj, precipe Usono kaj Britio. La lernejano, kiu studas esperanton, lernas pri la mondo sen limoj, en kiu ĉiu lando prezentiĝas kiel hejmo.

Ni asertas, ke la edukado per iu ajn etna lingvo estas ligita al difinita perspektivo pri la mondo. Ni estas movado de transnacia edukado.

 

3.教育上ぬ効果

3. Pedagogia efikeco

外国語、習(なら)ゆる人々(ちゃぬちゃあ)ぬなかんじ、うり、とぅいうびゆする人々ぬ割合や、しぐくいきらさん。うりとおかわてぃ、エスペラントとぅいうびすせえ、独(どぅう)一人(ちゅい)しん、なゆい、他(ふか)ぬ言葉(くとぅば)、習ゆるたみぬ予備的学習ぬ効果にちいてぃん、いるんな研究報告ぬあん。また、生徒ぬ言語意識、高(たか)みゆるたみぬ教科うとおてぃ、エスペラント、中核んかいすんねえし、勧(しし)ぬる声(くぃい)んあん。

民族語、習ゆせえ、難(むちか)さぬ、第二言語ぬ知識ぬあれえ、うりなかい、益(いち)、受(う)きたるはじやる多(うふ)くぬ習やあんかいとぅてぃ、かたくじら、妨(ふせぎ)ぎとぅ、なてぃいちゅんでぃ、わったあや、主張すん。わったあぬ運動や、効果的やる言語教育、目当(みあ)てぃとぅするむぬやん。

Nur malgranda procentaĵo el tiuj, kiuj studas fremdan lingvon, ekmastras ĝin. Plena posedo de esperanto eblas eĉ per memstudado. Diversaj studoj raportis propedeŭtikajn efikojn al la lernado de aliaj lingvoj. Oni ankaŭ rekomendas esperanton kiel kernan eron en kursoj por la lingva konsciigo de lernantoj.

Ni asertas, ke la malfacileco de la etnaj lingvoj ĉiam prezentos obstaklon por multaj lernantoj, kiuj tamen profitus el la scio de dua lingvo. Ni estas movado por efika lingvo-instruado.

 

4.多言語性

4. Plurlingveco

エスペラントぬ共同体や、誰(たあ)やてぃん例外ん無(ね)えな、たあちうぃいぬ言葉(くとぅば)、話(はな)しゆうすんでぃゆる世界的規模ぬ言語共同体うとおてぃ、数(かじ)ぬいきらさる例(りい)ぬてぃいちやん。構成員や、なあめえめえ、一番(いちばん)いきらさてぃん、てぃいちぬ非母語、会話なゆるあたいまでぃ習(なら)ゆる事(くとぅ)、どぅうぬあたいめえすん。てえげえぬばあや、くぬくとぅや、複数ぬ言語んかいぬ知識とぅかなさ、むたらち、あとぅあとぅ、うぬっちゅぬ視野、広(ふぃる)ぎゆる事(くとぅ)んかぃ、ちなじゅん。

ちゃぬような言語ぬ話(はな)する人々(ちゃぬちゃあ)ん、うぬ言語ぬ大小、問(とぅ)うらな、コミュニケーションが、可能やる高(たか)さる水準までぃ、第二言語、習ゆる現実的やる機会(ばす)が、くぃらりいびちいやんでぃ、わったあや、主張すん。わったあぬ運動や、うぬ機会、くぃゆるむぬやん。

La esperanto-komunumo estas unu el malmultaj mondskalaj lingvokomunumoj, kies parolantoj estas senescepte du- aŭ plurlingvaj. ciu komunumano akceptis la taskon lerni almenaŭ unu fremdan lingvon ĝis parola grado. Multokaze tio kondukas al la scio de kaj amo al pluraj lingvoj, kaj ĝenerale al pli vasta persona horizonto.

Ni asertas, ke la anoj de ĉiuj lingvoj, grandaj kaj malgrandaj, devus disponi pri reala ŝanco por alproprigi duan lingvon ĝis alta komunika nivelo. Ni estas movado por la provizo de tiu ŝanco.

 

5.言語上ぬ権利

5. Lingvaj rajtoj

言語間ぬ力ぬ不平等がある事(くとぅ)や、世界(しけえ)ぬ多(うふ)くぬ人々(ちゃぬちゃあ)んかいとぅてぃえ、言語ぬ危機感、むたらち、また、まるけえてえ、直接ぬ言語的抑圧とぅなとおん。エスペラントぬ共同体んじえ、母語ぬ大小とぅか公用・非公用、問(とぅ)うらな、たげえぬ寛容(かんぬう)ぬ胆心(ちむぐくる)にゆてぃ、中立ぬ場(ばあ)んかい、すりとおん。かねる言語うとおてぃぬ権利とぅ責任ぬバランスや、言語ぬ不平等とぅか紛争んかいぬ、みい解決策、進展しみてぃ評価するたみぬ先例なゆるむぬやん。

ちゃぬような言語んかいん、平等やる取(とぅ)い扱(あちけ)え、保証する旨ぬ、多(うふ)くぬ国際的文書なかい表明さっとおしが、言語間ぬ力(ちから)ぬまぎさる格差や、うぬ保証、うかあくする事(くとぅ)やんでぃ、わったあや、主張すん。わったあぬ運動や、言語ぬ権利ぬ保証、目当(みあ)てぃとぅするむぬやん。

La malegala disdivido de potenco inter la lingvoj estas recepto por konstanta lingva malsekureco, aŭ rekta lingva subpremado ĉe granda parto de la monda loĝantaro. En la esperanto-komunumo la anoj de lingvoj grandaj kaj malgrandaj, oficialaj kaj neoficialaj, kunvenas sur neŭtrala tereno, dank' al la reciproka volo kompromisi. Tia ekvilibro inter lingvaj rajtoj kaj respondecoj liveras precedencon por evoluigi kaj pritaksi aliajn solvojn al la lingva malegaleco kaj lingvaj konfliktoj.

Ni asertas, ke la vastaj potencodiferencoj inter la lingvoj subfosas la garantiojn esprimitajn en tiom da internaciaj dokumentoj, de egaleca traktado sendistinge pri la lingvo. Ni estas movado por lingvaj rajtoj.

 

6.言語ぬ多様性

6. Lingva diverseco

諸国ぬ政府や、いいくる、世界(しけえ)うとおてぃぬ言語ぬ多様性や、コミュニケーションとぅ社会発展んかいとぅてぃ妨(さまた)ぎやんでぃ、考(かんげ)えぎさあやん。やしが、エスペラントぬ共同体んかいとぅてぃえ、言語ぬ多様性や、はてぃゆる事(くとぅ)ぬねえん、欠(か)ぎらちぇえならん豊(ゆ)ちくぬ泉(いずん)やん。やくとぅ、なあめえめえ言語や、まじりぬ生物種とぅいぬぐとぅ、うりんかいや、なあ価値ぬあるむんやい、守(まむ)てぃ、維持する値(にうち)ぬあるむぬやん。

むし、コミュニケーションとぅ発展ぬ政策ぬ、まじりぬ言語ぬ尊重とぅ支持んかい、基礎、うかんあいや、うりえ世界ぬちゃっさきいぬ言語んかい、死、宣告する事(くとぅ)やんでぃ、わったあや、主張すん。わったあぬ運動や、言語ぬ多様性、目当(みあ)てぃとぅするむぬやん。

La naciaj registaroj emas konsideri la grandan diversecon de lingvoj en la mondo kiel baron al komunikado kaj evoluigo. Por la esperanto-komunumo, tamen, la lingva diverseco estas konstanta kaj nemalhavebla fonto de riĉeco. Sekve, ĉiu lingvo, kiel ĉiu vivaĵospecio, estas valora jam pro si mem kaj inda je protektado kaj subtenado.

Ni asertas, ke la politiko de komunikado kaj evoluigo, se ĝi ne estas bazita sur respekto al kaj subteno de ĉiuj lingvoj, kondamnas al formorto la plimulton de la lingvoj de la mondo. Ni estas movado por lingva diverseco.

 

7.人間ぬ解放

7. Homa emancipiĝo

ちゃぬような言語ん、うぬ使用者が互(たげ)えにコミュニケーション、ないる事(くとぅ)なかい、人々(ちゃぬちゃあ)、自由なちょおししが、うりがまた、他(ふか)ぬ人々(ちゃぬちゃあ)とぅぬコミュニケーション、妨(さま)たぎゆる事(くとぅ)にゆてぃ、不自由ん、しみとおん。全世界的やるコミュニケーションぬ道具(どおぐ)とぅさあい、作(つく)らっとおるエスペラントや、人間解放ぬまぎさる実際的事業ぬてぃいちやん。やくとぅ、むるぬ人(ちゃ)が、なあめえめえぬ地域文化てぃやい言語的独自性んかい、しかっとぅ、根付(にいじ)ちょおしが、うりなかい制約やさらな、人類ぬ共同体んかい、うぬ一員とぅし、参加なゆんねえ、なする事業やん。

数ヶ国ぬ民族語びけえん、使(ちか)ゆる事(くとぅ)や、自己表現てぃやいコミュニケーション、連帯ぬ自由ぬ妨(さまた)ぎなゆる事(くとぅ)んかい、なゆんでぃわったあや、主張すん。わったあぬ運動や、人間ぬ解放、目当(みあ)てぃとぅするむぬやん。

ciu lingvo liberigas kaj malliberigas siajn anojn, donante al ili la povon komuniki inter si, barante la komunikadon kun aliaj. Planita kiel universala komunikilo, esperanto estas unu el la grandaj funkciantaj projektoj de la homa emancipiĝo - projekto por ebligi al ĉiu homo partopreni kiel individuo en la homa komunumo, kun firmaj radikoj ĉe sia loka kultura kaj lingva identeco, sed ne limigite de ili.

Ni asertas, ke la ekskluziva uzado de naciaj lingvoj neeviteble starigas barojn al la liberecoj de sinesprimado, komunikado kaj asociiĝo. Ni estas movado por la homa emancipiĝo.



Al hejmo-paĝo