[Al japanlingva pagxo] [Al hejmpagxo]
La Kongreso okazis ekde 12-a gxis la 18-a de Octobro en la urbo Tomakomai.
1 Skiza raporto de la 62-a Hokkajda Kongreso
de Esperanto HOS^IDA Acus^i
2 Resumo de la prelego en la simpozio kadre
de la Hokkaida kongreso YAMASAKI Seiko^
Pasintjara 61a Hokkajda Kongreso havis kelkajn provojn draste
novajn kompare al la g^isnunaj. C^i-jara 62a heredis kelkajn provojn
el ili, sed kelkajn ne.
Al la unuaj apartenis tio, ke ni planis la alvenon de la alilandaj
gastoj iom pli frue por gvidi porcivitanan kurson, viziti kaj
saluti oficejojn de lokaj au~tonomioj, edukaj komisionoj, j^urnaloj,
k.a., kiuj donis subtenon al la kongreso. En tia okazo la j^urnaloj
emas detale informi, kvankam hodiau~ nura alveno de alilandanoj
estas jam nenia novaj^o. S-roj Aleksandr TITAJEV kaj Andrej S^IPILOV,
niaj gastoj el Vladivostoko, jam venis al Hokkajdo komence de
oktobro kaj vizitis urbojn Sapporo, Otaru, Hakodate, Tomakomai
kaj tieajn Esperanto-grupojn.
Posttagmeze de la 17a de oktobro, en studc^ambro duaetag^a de
la Kongresejo (Centro por la Bono de havenlaboristoj en Tomakomai)
okazis kunveno de junaj esperantistoj. "junaj--", sed
ne estis ag^limo antau~ spirite junaj partoprenantoj. Starigita
demando estis "Kia estas la rusa situacio c^irkau~ junuloj
kaj esperanto-movado". Evoluig^is la demando al demandoj
kiel jene, -- "Kion junuloj volas lerni kaj kial?",
"Kia estas seksa diskriminacio?" --. Oni povis konstati
similajn tendencojn en Rusio, Koreio kaj Japanio.
En bankedo Tomakomaja Grupo kantis kantojn, inter kiuj estis "Sonoras
sonoril' de la horlog^tur' " tradukita de S-ro U~ATANABE
Takas^i, fondinto de la unua Esperanto-grupo en Tomakomai c^.
en 1930. Multaj prezentaj^oj de lokaj grupoj mildigus rigidan
vizag^on de la programaro, oni supozas.
De la 9a kaj duono de la 18a/okt. komencig^is la g^enerala kunsido
de Hokkajda Esperanto-Ligo en la halo triaetag^a. Por kongresaj
prezidanto kaj vicprezidanto oni elektis S-ron Kodama kaj S-inon
Suzuki. De la lasta Kongreso 61a HEL disdonas al c^iu membro antau~
la kongreso la proponojn al la g^enerala kunsido. C^i-jare la
g^enerala kunsido iris plej glate kaj pace el lastaj tri kongresoj.
Oni demandis pri alilanda esperantisto, kiu eniris Japanion pretekste
por c^eesti pasintjaran hokkajdan kongreson, sed ne c^eestis g^in
kaj restas ilegale ankorau~ nun enlande. Pasintjare ne okazis
kantado de "Espero", "Tagig^o" kaj memor-fotografado,
sed c^ifoje okazis tiuj.
Posttagmeze okazis samloke porcivitanaj programeroj:Raportoj,
Diskutoj kaj Ekspozicioj. En diskutado kun la temo "Lingva
Rajto, unu el Homaj RajtojÅ|La japana, aina kaj Esperato"
parolis siajn diverse enhavoric^ajn opiniojn S-ro Prof. ONO Juugo,
Reprezentanto de Civitana Reto "Konservu Ainajn Loknomojn!",
S-ro YAMASAKI Seiko^, C^efdirektoro de JEI, kaj S-ro
OGAU~A Rjuukic^i (Asocio de Utari en Hokkajdo ÅÅUunuig^o
de ainoj), kies patro estis trompe venigita koreo al servutula
laboro, sed sukcesis fug^i al aina vilag^o, kie li trovis protekton
kaj ankau~ edzinon --do, tiu aina junulino estis la patrino de
S-ino OGAU~A.
Sekvis prelego de S-ro UMEKI Takaaki, reprezentanto de Societo
"La vojo de Takes^iroo". Li raportis pri sia studo kiel
MACUURA Takes^iroo esploris Hokkajdon kaj Sah^alinon en la mezo
de 19a jarcento, kiam rusoj kaj japanoj mikse log^is kaj ne ekzistis
landlimo inter Rusio kaj Japanio en Sah^alino.
UMEKI montris en la kongresejo dudekkelkajn fotojn faritajn dum
siaj studvojag^oj.
La temo de la lasta diskuto estis "Rusia For-Oriento kaj
Japanio en la 21a jarcento". Tri rusoj kaj unu japano esprimis
siajn opiniojn, al kiuj demandis kaj komentis ankau~ la au~skultantoj.
Tiel tinig^is la tuta programaro de la Kongreso.
Tiu posttagmeza parto g^enerale havis rilatojn al loka karaktero
de Hokkajdo, nome, kunekzisto de indig^enoj kaj najbareco kun
rusoj.
Dum la diskutado subite fortig^is vento kaj baldau~ regis eksteron
ventego kaj pluvego. G^uste tiam la Tajfuno Deka proksimig^is
al Hokkajdo.
Tamen poste c^e la disig^o post la fermo, jam la vento mildig^is
kaj restis nur pluveto.
La nombro de partoprenantoj estis 54 inkluzive de 15 moralaj alig^oj.
Alilandanoj estis kvar rusoj kaj unu koreino.
[Al topo]
1. Esperantismo c^iam subtenis la lingvajn rajtojn.
G^i kontrau~staris al tio ke certa lingvo enmanigu hegemonion kaj asertis ke g^i estu anstatau~ita de neu~trala planlingvo esperanto.
2. Minoritataj etnoj kaj lingvoj en Japanio
Oni ekkonsciis fine ke c^i tie trovig^as problemo.
Mi opinias jene, lasante la temon de la ajnua al fakulo: Pri la
kvar nordaj insuloj, estas pli grave ol ties s^tata aparteno tio
ke la rajtoj de la homoj koncernataj, tiuj de kiuj vivas je la
fis^kaptado tie, de kiuj nun log^as tie, kiuj iam log^is tie sed
ne povas reiri tien, kiuj ajn iliaj prapatroj estus. Apud tiuj,
ekzistas rajtoj pri kies ekzisto la japanoj ne konscias: tiuj
pri lingvoj.
Ni klopodas pri tio
a. ke s^tata lingvo ne estu alpremita kiel oficiala lingvo;
b. ke la edukado en minoritataj lingvoj estu garantiita;
c. ke oni havu larg^an animon lerni volonte la lingvon de siaj
najbaroj;
kaj krom c^i tiuj, ke oni agnosku ke, malgrau~ la amikeco, estas malavantag^e paroli en fremda lingvo kaj ke por eviti tion, ne estas alia vojo ol adopti neu~tralan planlingvon.
3. Problemoj de la japana
Ec^ esperantistoj estas indiferentaj pri ili. La japan estas
masakrita iam de la c^ina ideogafio, nun de la anglalingva imperiismo.La
latinigista-kanaista movado estis motivita en malnovaj jaroj de
la pliefikigo de oficejaj laboroj. S^ajnas ke tiu faceto estis
solvita de la komputilo, perdiginte la grundon al la reformmovado
de la literoj. C^i ties esenco tamen konsistas pli en la konservado
de la japana lingvo.
La urg^a bezono de la tempo estas solidaro de la tri amovadaj
lingvaj.
YAMASAKI Seiko^
[Al topo]