日本の先住民族アイヌ
Ainoj, la indigxenoj en Japanio
|
横山裕之 JOKOJAMA Hirojuki （協力者：星田淳） (kunlaboranto: HOSXIDA Acusxi) Por cxi tiu artikolo helpis HOSXIDA Acusxi |
前書き
Autauxparolo
最近、日本の国会議員である、鈴木氏、平沼氏が日本国民は単一民族であると発言しました。1986年には、当時の中曽根首相が、彼らと同様の発言をしました。それに対して彼らに軽視された主に北海道に住んでいる先住民族アイヌが抗議をしました。北海道は日本列島の最北端にあります。
Lastatempe s-ro Suzuki kaj s-ro Hiranuma, deputitoj de japana
parlamento, diris, ke la japana popolo estas homogena nacio. En
1986 tiama japana cxefministro Nakasone parolis same kiel ili.
Kontraux tio protestis ainoj, la indigxena gento logxanta cxefe
en Hokkajdo, kiun malatentis ili. Hokkajdo estas la plej norda
el Japana Insularo.
日本政府は国際人権規約を1979年に批准しています。少数民族の権利はＢ規約第２７条にあります。1980年に日本政府は、規約人権委員会へ日本にはこのＢ規約による少数民族は存在しないと報告しました。しかし、アイヌ民族も参加した1987年の国連の「先住民族作業部会」で、政府はアイヌの存在を公的に認め、少数民族としての権利を享受できると説明しています。また、1991年に国連に提出された報告書にも同様の説明がなされています。
La Japana registaro ratifis Internacian Interkonsenton de Homoj
Rajtoj en la jaro 1979. En la Artikolo 27 de kontrakto B de la
Interkonsento trovigxas la rajtoj por minioritato. En 1980 al
la komitato de la Inter-konsento de Homaj Rajtoj la registaro
raportis, ke ne ekzistas la minoritato laux la kontrakto B en
Japanio. Sed en la Labora Fakkunsido pri Indigxenaj Popoloj fare
de UNo en 1987, en kiu partoprenis ainoj, la registaro oficiale
akceptis ekziston de la indigxeno Aino kaj klarigas, ke ili povas
gxui la rajton kiel minoritato. Ankaux en 1991 la registaro raportis
same al UNo.
そして、1997年に「アイヌ文化の振興並びにアイヌの伝統等に関する知識の普及及び啓発に関する法律」が制定されました。しかし、これは文化に限定されている法律で、アイヌの人たちが被った迫害や差別に対する補償や賠償を求めたり、先住権によって生じる新たな施策の実施を認めるものではありません。この法律は、諸外国の法律と比べても劣っているものになっています。たとえば、カナダのイヌイット（エスキモー）やオーストラリアのアボリジエは既に土地が返還されています。
Kaj en 1997 en Japanio validigas "LA LEG^O PRI DISVOLVO DE
AINA KULTURO KAJ PRI DISVASTIGO KAJ KLERIGADO DE SCIOJ DE AINA
TRADICIO K.A.". Sed gxi estas la legxo nur pri kulturaj aferoj.
Laux gxi ainoj ne povas postuli kompenson pro persekuto kaj diskriminacio.
Kaj gxi ne akceptas novajn planojn laux la rajtoj de pralogxantoj.
Gxi estas pli malsupera ol alialandaj legxoj. Ekzemple, oni jam
redonis ilian teron al Inuitoj en Kanado kaj Aborigenoj en Auxstralio.
アイヌの人たち
Ainaj Popolo
「アイヌ」は、人間を意味します。アイヌの人たちは、自分たちに役立つものや自分の力の及ばないものをアイヌの神々であるカムイとみなしました。日常の生活の中で、祈り、神に対して様々な儀式を行いました。
"Ainu", origina vorto por aino, signifas "homo"-n.
Ainoj rigardas aferojn utilajn por si aux aferojn super sia rego
kiel "kamuy", ainajn diojn. En cxiutaga vivo ili pregxis
kaj faris variajn ceremoniojn
je la dioj.
それらの神々には、火、水、風そして雷といった自然神、クマ、キツネ、シマフクロウやシャチといった動物神、トリカブト、キノコやヨモギといった植物神、舟や鍋といった物神、さらに家を守る神、山の神や、湖の神があります。「アイヌ」ということばは、そういった神「カムイ」と対立する概念を意味します。
Tiuj dioj estas: "naturaj" dioj kiel de fajro, akvo,
vento kaj tondro; "animalaj" dioj kiel de urso, vulpo,
blakistona strigo kaj orko; "plantaj" dioj kiel de akonito,
fungo kaj artemizio; "objektaj" dioj, kiel de boatoj,
potoj; kaj dioj, kiuj protektas domojn, dioj de montoj kaj dioj
de lagoj. La vorto "Ainu" signifas la koncepton kontraux
la ainaj dioj "Kamuy".
.
神とは、使命をおびて神の国「カムイ モシリ」から舞い降りてきた魂がそういうものに宿っているものと考えられています。また、神は絶対的なものではなく、人間は理不尽なことに抗議することができます。神は人間の国「アイヌ
モシリ」のお供えものと人間からの感謝の祈りによって、神の国で尊敬されることになります。神と人間は持ちつ持たれつの関係にあります。
Ili pensas, ke la dioj estas la ajxoj enhavanta spiriton, kiu
kun misio venas de la dia lando "Kumuy mosir". Kaj la
dioj ne estas absoluta ekzisto, homoj povas protesti kontraux
malrezona agxo. La dioj estis respektata en la dia lando laux
danka pregxo de homoj kun oferajxoj en la homa lando "Ainu
mosir". La dioj kaj homoj havas rilaton de reciproka helpado.
Historio
歴史
アイヌ文化が1400年頃から1700年代前半までに広がりました。一説によれば、前の文化の擦文文化が、別の前の文化であるオホーツク文化の影響を受けて、アイヌ文化へ発展したといわれています。
La "Aina Kulturo" etendigxis de cxirkaux 1400 gxis la
komenco de 1700 jarcento. Laux unu teorio, la antauxkulturo, la
Sacumon Kulturo, evoluis en la Ainan Kulturon tra la influo de
la alia antauxkulturo, la Ohxocka Kulturo.
1400年中頃から、日本人は北海道南部の江差、松前に勢力を広げました。後に彼らはアイヌ民族を抑圧しました。日本人の抑圧への抵抗として、1457年のコシャマインの戦い、1669年のシャクシャインの戦い、1789年のクナシリ・メナシの戦いがおきました。クナシリ・メナシの戦いで負けた後は、完全に日本人の支配下におかれました。近代の明治時代まで、日本人によって、抑圧・搾取されました。
En la mezo de 1400 jarcento la japano etendis ilian influon tra
la suda regiono de Hokkajdo, Esasi kaj Macumae. Poste ili subpremis
ainon. Por rezisti kontraux la subpremo de japano, la Aino plenumis
la Batalo de Kosxamain en 1457, la Batalo de Sxaksxain en 1669
kaj la Batalo de Kunasiri-Menasi en 1789. Post malvenki en la
Batalo de Kunasiri-Menasi, la Aino plene falis en la regadon de
japano. Ili restis subpremita kaj ekspluatita de japano gxis la
moderna epoko, Meizi Epoko.
明治時代には政府のアイヌ民族の同化政策により、彼らの生活習慣を禁止しました。アイヌ民族は、日本人の生活習慣を強制させられます。
En la Meizi Epoko laux la registara politiko por asimilado de
Aino, la registaro malpermesas ilian cxiutaga-kutimojn. La Aino
perforte obeigis japanajn cxiutaga-kutimojn.
明治時代終わりには、本州から多くの日本人が北海道に移住してきました。そうして、日本人の抑圧・搾取は、差別に変わりました。アイヌ語などアイヌ文化は、差別の対象になりました。
En la fino de Meizi epoko multaj japanaj translogxigxis de Honsxu
(japana cxefinsulo) al Hokkajdo. Tiel subpremito kaj ekspluatito
de japano farigxis diskriminacio. Aina kulturo kiel aina lingvo
kaj aliaj farigxas objekto de diskriminacio.
アイヌの人たちの活動
Ago de ainaj popoloj
アイヌ民族の団体に北海道ウタリ協会があります。この協会は、アイヌ語の復興、伝統舞踊や様々な儀式のようなアイヌ文化の保存と支援やその他のアイヌに関する様々な問題に対して活動しています。前述した鈴木氏らの発言に対しても抗議をしました。
Trovigxas Hokkajda Utari-Asocio kiel Aina Asocio. La Asocio agas
por revivigi la ainan lingvon, konservi kaj subteni ainan kulturon
kiel tradicia danco kaj diversaj ceremonioj kaj aliaj diversaj
problemoj pri Aino. Gxi protestas kontraux supre skribita parolo
de s-ro Suzuki kaj aliaj.
最近では、アイヌ語の復興活動の一環として、アイヌ民族の萱野志朗氏らがアイヌ語新聞「アイヌタイムズ」の出版を始めました。また、萱野茂氏らが、ＦＭ二風谷、愛称「ＦＭピパウシ」の放送を始めました。放送のいくつかは、
アイヌ語です。これらについては以下のサイトでその一部をエスペラントで紹介をしています。
Lastatempe por revivigi la ainan lingvon la aino, s-ro KAJANO
Siroo kaj aliaj, komencis publikigi la ainan lingvan jxurnalon
"AinuTimes". Kaj S-ro KAJANO Sigeru kaj aliaj komencis
disauxdigi per FM-Radio Nibutani, karesnome 'FM Pipausxi'. Kelkaj
disauxdigoj estas ainaj lingvaj. Parte tion klarigas jenaj
TTT-pagxoj Esperante.
(La aina lingva jxurnalo)
http://www5d.biglobe.ne.jp/~hel/JOKO/miaarti.htm
(FM Pipausxi)
http://www5d.biglobe.ne.jp/~hel/FMpipausi/listo.htm
El "La Revuo Orienta 2001 novembro p.10-11"